Tôi vẫn nhớ rất rõ buổi chiều hôm ấy – buổi chiều thay đổi cả phần đời còn lại của tôi. Trời hửng nắng sau cơn mưa, con đường dẫn về nhà tôi loang loáng ánh nước. Lúc ấy, tôi đang ngồi trên ghế sofa, bấm điện thoại xem tin tức, thì Hương – vợ tôi – bước ra từ bếp, giọng có chút bực dọc:
“Anh nói thật đi, mẹ định lên ở với mình hả?”
Tôi ngẩng đầu, khẽ gật:
“Mẹ nói sức khỏe yếu, ở quê một mình buồn. Anh nghĩ đưa mẹ lên ở cho có người chăm, cũng là đạo làm con.”
Hương đặt mạnh chiếc khăn lau xuống bàn, giọng gay gắt:
“Anh nghĩ dễ thế à? Nhà mình có lớn gì đâu. Em đi dạy cả ngày, anh đi làm, con thì học hành. Mẹ lên đây ai chăm? Thuê người à? Tiền đâu? Em nói thật, em không chịu được đâu.”
Tôi cau mày, cố dằn giọng:
“Nhưng mẹ già rồi, con trai duy nhất mà không lo nổi cho mẹ thì còn ra gì nữa?”
Hương bật cười khẩy:
“Thương mẹ thì gửi tiền về, thuê người chăm. Còn ở chung… em nói thật, em sợ lắm! Người già khó tính, nói năng dễ mích lòng. Chưa kể bà ở quê sống luộm thuộm, bẩn thỉu em không ở chung được.”
Tôi im lặng. Trong đầu tôi vẫn nghĩ: Chắc rồi Hương sẽ hiểu, chỉ là nói thế cho nhẹ lòng thôi. Nhưng tôi không biết, khi hai chúng tôi đang tranh luận trong phòng khách, ở ngoài cửa — mẹ tôi đã đứng đó.
Vài tiếng sau, tôi mới nhận được cuộc gọi từ người hàng xóm:
“Bà Sáu vừa về lại quê rồi con ơi, thấy bà khóc suốt trên xe.”
Tôi chết lặng. Tay tôi run lên, tim như ai bóp nghẹt. Tôi gọi cho mẹ cả chục cuộc, nhưng bà không nghe.
Đêm đó, tôi không ngủ nổi. Tiếng Hương dặn “phiền lắm anh ạ” cứ vang trong đầu tôi như tiếng dao cứa. Tôi đi ra ban công, nhìn xuống đường, tưởng tượng dáng mẹ đứng ngoài cổng, mái tóc bạc phơ, tay kéo vali run run… Tôi không dám nghĩ tiếp. Hôm sau hàng xóm nói lại là bà nhắn bà không sao cả vợ chồng tôi đừng lo nên tôi cũng yên tâm hơn.
1 tuần sau, tôi về quê. Căn nhà nhỏ im ắng, cánh cửa gỗ xập xệ, ánh đèn dầu leo lét hắt ra. Mẹ nằm trên giường, gầy đi nhiều, tóc rụng thưa thớt. Tôi vừa thấy mẹ, nước mắt trào ra.
“Mẹ… sao không gọi con?”
Bà chỉ cười nhẹ, giọng khàn khàn:
“Mẹ sợ phiền con với Hương.”
Chỉ một câu thôi, mà tôi thấy tim mình nứt ra. Tôi nắm lấy bàn tay gầy guộc của mẹ, nóng hổi mà yếu ớt đến đáng sợ.
Tôi nghẹn ngào: “Mẹ, con xin lỗi. Con không biết hôm đó mẹ đứng ngoài cửa. Hương nói vậy… nhưng con chưa từng muốn để mẹ phải về một mình.”
Mẹ chỉ nhìn tôi, ánh mắt dịu hiền như bao năm vẫn thế:
“Thôi con ạ. Mẹ cũng không giận đâu. Mẹ quen ở đây rồi. Lên thành phố ồn ào lắm, mẹ chịu không nổi.”
Tôi muốn nói gì đó, nhưng cổ họng nghẹn ứ. Từ ngày đó, tôi gửi tiền về đều đặn, nhưng mỗi lần gọi, mẹ chỉ nói vài câu: “Mẹ khỏe. Con lo cho vợ con đi.”
Rồi cúp máy.
Một năm sau, tôi nhận được điện thoại của hàng xóm:
“Bà Sáu đi rồi con ơi. Bà mất trong giấc ngủ.”
Tôi chết đứng giữa văn phòng. Mọi thứ xung quanh như mờ đi. Tôi chạy xe gần 5 tiếng liền về quê, trong đầu chỉ văng vẳng một câu:
Giá như hôm đó mình mở cửa sớm hơn vài phút thôi…
Khi tôi tới nơi, mẹ tôi đang nằm như người ngủ một giấc dài. Gương mặt bà hiền và thanh thản đến lạ. Trên bàn cạnh giường, là cuốn sổ tiết kiệm và một phong thư gấp đôi.
Tôi mở thư ra, từng dòng chữ run run, nghiêng ngả:
“Dũng à,
Mẹ không trách con đâu. Mẹ biết con thương mẹ, chỉ là cuộc sống bận rộn quá, có khi thương cũng không kịp nói ra.
Mẹ gửi lại số tiền này cho thằng Tí. Nó còn nhỏ, mẹ chỉ mong sau này cháu sống tử tế, biết thương cha mẹ, biết để ý đến cảm xúc của người khác.
Người già không sợ nghèo, chỉ sợ mình trở thành gánh nặng. Mẹ đứng ngoài cửa nhà con hôm ấy, nghe con dâu nói một câu ‘phiền lắm anh ạ’… mẹ hiểu rồi.
Con đừng buồn, mẹ vẫn thương con như ngày nào.”
Tôi gập thư lại, mà tay run bần bật. Tôi khóc như một đứa trẻ. Hương đứng phía sau, không nói gì, chỉ lặng lẽ lau nước mắt.
Hôm làm lễ tang, trời đổ mưa lất phất. Tôi quỳ trước quan tài mẹ, đầu gục xuống, nói trong tiếng nấc:
“Mẹ ơi… con sai rồi. Giá như con bảo vệ mẹ thêm một chút thôi…”
Không ai đáp. Chỉ có tiếng mưa rơi lộp độp trên mái tôn cũ, và mùi hương nhang quện trong gió.
Sau khi lo xong tang lễ, tôi về nhà, đem cuốn sổ tiết kiệm ra xem. Sổ ghi rõ ràng: “Người gửi: Trần Thị Sáu – Người thụ hưởng: Nguyễn Minh Tí.”
Số tiền: 1.000.000.000 đồng.
Tôi nhớ mẹ từng bảo, bà chỉ trồng rau, bán hàng ngoài chợ, chẳng có gì đáng giá. Vậy mà cả đời bà chắt chiu từng đồng, cuối cùng vẫn để lại tất cả cho cháu, chứ không giữ lại một xu cho mình.
Tôi ngồi thẫn thờ trước hiên, nhìn lên bầu trời đêm loang loáng sao, lòng trĩu nặng. Lần đầu tiên trong đời, tôi thấy mình là một kẻ bất hiếu đúng nghĩa.
Không phải vì tôi không cho mẹ tiền. Không phải vì tôi không mua thuốc hay quần áo.
Mà vì tôi đã để mẹ đứng ngoài cửa nhà mình, nghe một câu nói đủ khiến trái tim người già tan vỡ.
Giờ mỗi khi nghe tiếng gió lùa qua hàng tre, tôi vẫn thấy như có tiếng mẹ gọi: “Dũng ơi, ăn cơm chưa con?” Tôi bật dậy, nhìn quanh, căn nhà trống rỗng. Chỉ còn lại mùi khói nhang phảng phất.
Có những lỗi lầm ta có thể chuộc lại. Nhưng có những lỗi lầm… chỉ có thể trả bằng nỗi day dứt suốt đời.
